สื่อและแหล่งเรียนรู้ที่ใช้ในการจัดการเรียนรู้สาระการอาชีพ
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.จรีลักษณ์ รัตนาพันธ์
การรกำหนดและจัดเตรียมสื่อและแหล่งเรียนรู้ให้เหมาะสมกับการนำไปใช้ในการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ ครูควรจัดเตรียมไว้ล่วงหน้าก่อนที่จะมีการจัดประสบการณ์การเรียนรู้
ในที่นี้จะกล่าวถึงสื่อที่ใช้ในการจัดประสบการณ์เรียนรู้สาระการอาชีพ
และแหล่งเรียนรู้ที่ใช้ในการจัดประสบการณ์เรียนรู้สาระการอาชีพ
1 สื่อที่ใช้ในการจัดประสบการณ์เรียนรู้สาระการอาชีพ ประกอบด้วย
1.1 สื่อประเภทวัสดุ อุปกรณ์ เครื่องมือ ต่างๆ ได้แก่
เครื่องมือและวัสดุทางการเกษตร จอบ เสียม คราด ซ้อมพรวนดิน เมล็ดพันธุ์ ปุ๋ยชนิดต่าง ๆ เป็นต้น
อุปกรณ์และวัสดุในการประกอบอาหาร ได้แก่ มีด กะทะแบบต่างๆ เครื่องบดอาหาร เตาอบ แป้งชนิดต่างๆ ผัก ผลไม้ เครื่องเทศ เป็นต้น
1.2 สื่อประเภทวิธีการ
2
แหล่งเรียนรู้ที่ใช้ในการจัดประสบการณ์เรียนรู้สาระการอาชีพ
แหล่งเรียนสำคัญที่ครูควรศึกษารวบรวมเพื่อใช้ในการจัดประสบการณ์เรียนรู้สาระการอาชีพ
ได้แก่ 1) สถานประกอบการณ์ที่ทำธุรกิจเชิงพาณิชย์ ควรยกตัวอย่างสถานประกอบการที่ผู้เรียนคุ้นเคย สามารถพบเห็นได้ทั่วไป ตัวอย่างเช่น ร้านสะดวกซื้อ หรือร้านค้าที่ตั้งอยู่ใกล้เคียงกับบริเวณโรงเรียน เป็นต้น
2) สถานประกอบการณ์ประเภทอุตสาหกรรม ได้แก่ โรงงานอุตสาหกรรม สถานประกอบการณ์ขนาดต่าง ๆ ที่อยู่ในชุมชน
3) สถานประกอบการณ์ประเภทเกษตรกรรม ครูควรไปสำรวจและเยี่ยมเยียนสถานประกอบการณ์ที่อยู่ใกล้โรงเรียน ซึ่งอาจเป็นแปลงนา หรือสวนของผู้ปกครองนักเรียน บ่อเลี้ยงปลา หรือคอกปศุสัตว์ในชุมชน สำหรับโรงเรียนที่อยู่ในเมืองที่หาแหล่งเรียนรู้ประเภทนี้ได้ยาก หากต้องการจัดการเรียนรู้ครูอาจใช้สื่อที่เป็นสื่ออิเลคทรอนิกส์ ได้แก่ วิดิทัศน์ หรือ ใช้การฉายภาพจาก u-tube ซึ่งสามารถสืบค้นได้จากเวบไซต์ที่เกี่ยวข้องกับการเกษตร
4) สถานประกอบการประเภทบริการ สถานบริการที่นักเรียนระดับประถมศึกษารู้จักดีได้แก่ ร้านขายอาหาร ร้านเสริมสวย
ร้านถ่ายรูป ร้านตัดเสื้อผ้า ร้านทำมุ้งลวดเหล็กดัด อู่ซ่อมรถยนต์
เป็นต้น
5) หน่วยงานราชการในท้องถิ่น
เป็นแหล่งเรียนรู้อีกประเภทหนึ่งที่ควรให้นักเรียนได้รู้จักและเข้าเยี่ยมชม
เพื่อให้นักเรียนได้รับความรู้และมีประสบการณ์จริงจากการได้สังเกตสถานที่
สภาพแวดล้อมวิธีการทำงานของข้าราชการและผู้เกี่ยวข้องที่ปฏิบัติงานในสถานที่ราชการ
อีกทั้งทำให้นักเรียนมีความรู้เกี่ยวกับการใช้บริการในสถานที่ราชการในท้องถิ่นเพื่อประยุกต์ใช้ข้อมูลเหล่านั้นในการดำเนินชีวิตของนักเรียนได้ แหล่งเรียนรู้เหล่านี้ได้แก่ สถานนีตำรวจ สถานีอนามัย โรงพยาบาล ที่ทำการไปรษณีย์
ห้องสมุดประชาชน สถานีดับเพลิง เป็นต้น
อย่างไรก็ตามในการกำหนดและเลือกใช้สื่อและแหล่งเรียนรู้สำหรับใช้ในการจัดประสบการณ์เรียนรู้แก่นักเรียน
ครูจะต้องตระหนักถึงบริบทต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับนักเรียน
ทั้งบริบททางด้านศักยภาพในการเรียนรู้
บริบททางด้านครอบครัว และบริบทของโรงเรียน
โดยเลือกใช้สื่อและแหล่งเรียนรู้ให้เหมาะสมกับผู้เรียนเป็นประการสำคัญ